Białoszewski Miron
Miron Białoszewski (1922-1983) poeta, prozaik, dramatopisarz i aktor teatralny Debiutował w krakowskim „Życiu Literackim” w 1955 w ramach Prapremiery pięciu poetów obok utworów m.in. Herberta, a pierwszy tom jego wierszy Obroty rzeczy ukazał...
Biliński Paweł
Paweł Biliński (ur. 1968) poeta, redaktor portalu poetyckiego Warszawiak z pochodzenia i zamiłowania. Od prawie 20 lat mieszkaniec gminy Piaseczno. Z wykształcenia i zawodu związany z nowoczesnymi technologiami. Pierwsze próby...
Blanco Beatriz
Beatriz Blanco (ur. 1958) śpiewaczka operowa, pedagog i pisarka Urodzona w stolicy Wenezueli, Caracas. W 1982 roku przeniosła się do Polski. W roku 2000 zamieszkała w Ustanowie, a od 2014 w Piasecznie. Studiowała w Akademii Muzycznej w...
Borowy Wacław
Wacław Borowy (1890-1950) historyk literatury, filolog i krytyk W 1934 roku nabył działkę przy alei Brzóz w Zalesiu Dolnym, na której powstał parterowy dom. Zamieszkał tu po powrocie z Londynu w roku 1936. Absolwent Uniwersytetu...
Boruń Krzysztof
Krzysztof Boruń (1923-2000) pisarz, publicysta i popularyzator nauki Od lat 60. bywalec, a od 1975 roku posiadacz letniego domu w Chojnowie na granicy z Zalesiem Górnym. Naczelny redaktor periodyków „Astronautyka” i „Postępy Astronautyki”....
Dąbrowska Maria
Maria Dąbrowska (1889-1965) powieściopisarka, nowelistka, eseistka, dramatopisarka, tłumaczka Autorka sagi rodzinnej Noce i dnie, za którą czterokrotnie była nominowana do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Część tej powieści napisała w...
Dąbrowska Wanda
Wanda Dąbrowska (1884-1974) bibliotekarka, bibliografka, działaczka oświatowa Urodzona w Mariampolu na Wileńszczyźnie. Od lat trzydziestych XX wieku do śmierci mieszkanka Zalesia Dolnego. Wykształcenie akademickie zdobyła podczas studiów...
Doroszewski Witold
Witold Jan Doroszewski (1899-1976) wybitny językoznawca, teoretyk języka Posiadał dom letni w Zalesiu Dolnym przy ulicy Anny Jagiellonki 12. Urodził się w polskiej rodzinie w Moskwie i kształcił tamże do roku 1917. W 1918 przeniósł się do...
Gałczyński Bronisław
Bronisław Gałczyński syn (1882-1933) pomolog (specjalista sadownictwa), przyrodnik, ogrodnik, miłośnik róż oraz doktor filozofii Wydawca książek o hodowli roślin i współwłaściciel firmy ogrodniczej założonej w 1926 roku. W latach dwudziestych...
Górska Gabriela
Gabriela Górska (1939-2013) prawniczka, pisarka, reportażystka, scenarzystka Mieszkanka Chyliczek. Jej życiową pasją było pisanie. Zadebiutowała reportażem nagrodzonym w konkursie „Głosu Wybrzeża”. Za pierwszą powieść Wielka szansa (1976)...
Grzegorzewska Maria
Maria Grzegorzewska (1888-1967) profesor pedeutologii, redaktorka pism pedagogicznych, autorka książek i rozpraw naukowych Twórczyni podwalin polskiej pedagogiki specjalnej, którą wprowadziła na światowy poziom. W Zalesiu miała letni dom przy...
Jaworowska-Duchlińska Nika
Nika Jaworowska-Duchlińska (ur. 1969) ilustratorka książek dla dzieci, graficzka, scenograf teatralny Z pochodzenia olsztynianka, mieszka w Baszkówce koło Głoskowa w domu z dużym ogrodem. Skończyła studia na ASP w Poznaniu, dyplom uzyskała w...
Kaczmarczyk Magda
Magda Kaczmarczyk (ur. 1979) pisarka, autorka monodramów, scenariuszy, piosenek Urodziła się w Piasecznie. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim i Studium Psychologiczno-Terapeutyczne w Łodzi. Autorka Tryptyku...
Kalicka Manula
Manula Kalicka (ur. 1952) pisarka, dziennikarka Urodzona w Zalesiu Dolnym, gdzie mieszka do dzisiaj. Ukończyła studia polonistyczne i dziennikarskie na Uniwersytecie Warszawskim. Jest autorką wielu opowiadań i powieści. W 2002 roku wygrała...
Kamiński Aleksander
Aleksander Kamiński (1903-1978) działacz harcerski, pisarz, historyk-archeolog Z Zalesiem Dolnym wiąże go działalność konspiracyjna w trakcie okupacji oraz prace literackie. Urodzony w Warszawie, z harcerstwem związał się od 1918. Absolwent...
Karaszewski Stanisław
Stanisław Karaszewski (ur. 1954) poeta, literat Specjalizuje się w pisaniu tekstów piosenek dla dzieci. We współpracy z kompozytorem Witoldem Rudzińskim wydał zbiory piosenek: Dzięcioł i Sosna (1978), Dzieńdobrynki i dobranocki (1987) i...
Karaszewski Władysław
Władysław Karaszewski (1911-2003) geolog Pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. W 1986 roku po przejściu na emeryturę zamieszkał z małżonką Urszulą w Zalesiu Dolnym, kilkaset metrów od Górek Szymona i Jeziorki. Jest...
Klub Poszukiwaczy Słowa
Klub Poszukiwaczy Słowa Grupa literacka założona w 2005 roku przy Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Piaseczno. Inicjatorką Klubu jest piaseczyńska poetka Katarzyna Sioćko. Pieczę nad grupą sprawuje Halina Jolanta Kraszka – kierowniczka...
Knyziak Tadeusz Krzysztof
Tadeusz Krzysztof Knyziak (ur. 1948) poeta Mieszka w Warszawie, z Piasecznem związany za sprawą rodzinnych powiązań. Autor trzech tomików wierszy Chwile, Światłocienie i Światłoczułe słowa i współautor ponad trzydziestu almanachów,...
Kołodziejczyk January
January Kołodziejczyk (1889-1949) botanik, działacz ochrony przyrody i popularyzator nauki Prezes Polskiego Towarzystwa Botanicznego, jeden z inicjatorów utworzenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Od 1940 roku mieszkał w Zalesiu Dolnym...
Korkozowicz Kazimierz
Kazimierz Korkozowicz (1907-1996) pisarz, autor powieści historycznych i kryminałów Mieszkał w Zalesiu Górnym przy ulicy Jasnej 19. Autor powieści historycznych, których akcja rozgrywa się w XVII wieku, oraz kryminałów. Kazimierz...
Kościuszko Robert
Robert Kościuszko (ur. 1970) powieściopisarz, wydawca Pochodzi z Bydgoszczy, od kilku lat mieszka i pracuje w Julianowie. Jego wyuczony zawód to ogrodnik, ze specjalizacją sadownictwo. Uwielbia drzewa i krzewy, obserwowanie ich życia i...
Lange Grażka
Grażka Lange (ur. 1961) grafik Mieszka od blisko trzydziestu lat w Zalesiu Górnym. Na warszawskiej ASP prowadzi Pracownię Ilustracji. Zajmuje się projektowaniem graficznym, ilustracją książkową. Opracowała graficznie ponad 70 książek, w tym...
Letki Wojciech
Wojciech Letki (ur. 1946) pisarz, grafik, autor słuchowisk radiowych Przeprowadził się z Warszawy do Piaseczna w 2000 roku (opowiadanie Piaseczno, Europa, stanowiące opis tej przeprowadzki, zostało zamieszczone w antologii Klubu...
Marjańska-Czernik Maria
Maria Marjańska-Czernik, fot. Ewa Świerżewska Maria Marjańska-Czernik tłumaczka, publicystka, redaktorka, popularyzatorka czytelnictwa i literatury dziecięco-młodzieżowej, autorka książek dla najmłodszych Absolwentka Uniwersytetu...
Nawój Ewa
Ewa Nawój (ur. 1956) dziennikarka, krytyk literacki, scenarzystka, poetka, autorka sztuk radiowych Absolwentka polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i studium scenariuszowego Szkoły Filmowej w Łodzi. Mieszkanka Zalesia Dolnego. W latach...
Niemirow-Ziółkowska Maria
Maria Niemirow-Ziółkowska (1924-2012) pisarka, głównie powieści dla młodzieży Urodziła się w Gościeńczycach koło Grójca. Większość swojego życia spędziła w Piasecznie. Mieszkała kolejno na Zagrodowej, Świętojańskiej, Szkolnej. Tu powstawały...
Orłowska Danuta
Danuta Orłowska (1928-1999) pisarka, poetka, bibliotekarka Od 1933 roku mieszkała z rodzicami w Piasecznie, a od 1950 roku osiedliła się wraz z mężem w Zalesiu Dolnym. Orłowska pisała wiersze i teksty piosenek o tematyce harcerskiej,...
Palmirski Władysław
Władysław Palmirski (1861-1940) doktor medycyny, bakteriolog Właściciel folwarku w Wólce Prackiej. Jeden z prekursorów bakteriologii na terenie Polski i Rosji. Studia medyczne odbył w Paryżu, gdzie bakteriologia powstała. Po powrocie do kraju...
Plater-Zyberkówna Cecylia
hahaha
Przesmycki Zenon „Miriam”
Zenon Przesmycki „Miriam” (1861-1944) poeta, tłumacz, krytyk, badacz, wydawca Posiadacz domu i ziemi nad Jeziorką w Chyliczkach. Najbardziej znany jako krytyk, edytor oraz badacz literatury, który odkrył dla szerokiej publiczności Norwida....
Radwan Helena
Helena Radwan (1882-1944) filolog, pedagog, redaktorka Związana z Zalesiem od roku 1925. W 1908 poślubiła Władysława Radwana, stryjecznego brata Wacława Teofila Radwana. W 1914 roku została redaktorem zespołu czasopisma „Zorza”, z którego...
Radwan Wacław Teofil
Wacław Teofi l Radwan (1887-1962) grafik, malarz, uczestnik Powstania Warszawskiego Mieszkaniec Zalesia od 1932 roku. Absolwent Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych (poprzedniczki ASP). Najbardziej pociągała go grafika, sztuka książki i...
Rowiński Cezariusz
Cezariusz Rowiński (1934-1994) profesor filologii, historyk literatury, krytyk literacki i eseista Urodził się w Piasecznie. Jego ojciec prowadził sklep i masarnię przy ulicy Kościuszki 24. Cezariusz uczęszczał do miejscowego Liceum...
Siwek Jan Kazimierz
Jan Kazimierz Siwek (ur. 1945) poeta, bajkopisarz, satyryk, autor słuchowisk radiowych, tekstów piosenek, a także skeczy, monologów, scenariuszy programów telewizyjnych i widowisk teatralnych. Mieszka w Wólce Kozodawskiej niedaleko...
Strękowska-Zaręba Małgorzata
Małgorzata Strękowska-Zaremba (ur. 1960) pisarka, autorka podręczników, recenzentka, dziennikarka Była mieszkanka Piaseczna i Zalesia, do dziś związana z miastem. Ukończyła filologię polską na UW. Debiutowała w roku 1984 na łamach...
Strękowski Jan
Jan Strękowski (ur. 1954) dziennikarz, pisarz, scenarzysta filmowy Również autor sztuk radiowych i telewizyjnych, filmów dokumentalnych, programów TV. Przez kilka lat mieszkaniec Piaseczna, obecnie powiatu. Autor zbiorów opowiadań Wizytacja...
Twardowski Jan
Ks. Jan Twardowski (1915-2006) poeta, duchowny, wykładowca w seminarium Ks. Jan Twardowski urodził się w Warszawie. Przez wiele lat przyjeżdżał na wakacje do Runowa koło Głoskowa. Jedna z najważniejszych w jego dorobku książek poetyckich...
Wilkoń Józef
Józef Wilkoń (ur. 1930) ilustrator, malarz, rzeźbiarz Urodzony w Bogucicach ilustrator, malarz, rzeźbiarz, twórca plakatów i scenografii, autor książek. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom 1955) oraz historię...
Wilkoń Piotr
Piotr Wilkoń (ur. 1957) pedagog, scenarzysta teatralny i pisarz Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Śląskim. Ćwierć wieku pracował jako nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej nr. 96 w Dąbrówce w...
Wisłocka Michalina
Michalina Wisłocka (1921-2005) lekarz ginekolog i seksuolog, pisarka Wisłocka swoje życie zawodowe w dużej mierze poświęciła edukacji seksualnej. Współzałożycielka Towarzystwa Świadomego Macierzyństwa, kierowniczka pierwszej w Polsce Poradni...
Wroński Stefan
Stefan Wroński (ur. 1983) podróżnik, żeglarz, dziennikarz, prozaik Jako publicysta współpracował m.in. z „Wprost”, „Rzeczpospolitą” i TVP. Mieszka w Piasecznie, a w dzieciństwie wakacyjne miesiące spędzał w Zalesiu przy ulicy Pomorskiej....
Zawadzka Anna
Anna Zawadzka (1919-2004) harcmistrzyni, uczestniczka Powstania Warszawskiego Z wykształcenia anglistka, siostra Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”. W czasach powojennych uczyła w warszawskich liceach oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Mieszkała w...
Ziółkowski Jan
Jan Ziółkowski (1916-2014) prozaik, oficer Wojska Polskiego Wieloletni mieszkaniec Piaseczna. Brał udział w kampanii wrześniowej w 1939 roku. W okresie okupacji działał w tajnym nauczaniu, był oficerem Armii Krajowej. W czasie Powstania...
Żmudziński Tadeusz
Tadeusz Jan Żmudziński (?-?) dziennikarz, redaktor To postać nietypowa w tej publikacji. Udało się o nim zebrać niewiele informacji. W latach 30. był dziennikarzem oraz redaktorem kilku pism („Kolce”, „Grom Mazowsza” i „Grom Rembertowa i...
Maria Straszewska (ur. 1919)
historyk literatury, instruktorka harcerska
Członek Szarych Szeregów, ostatnia żyjąca osoba z redakcji „Biuletynu Informacyjnego”, największego pisma podziemnego podczas II wojny światowej. Gdy wybuchła wojna Maria była młodą studentką i instruktorką harcerską Kuźnicy. Wzięła udział w obronie Warszawy, a następnie wstąpiła do ruchu oporu. W „Biuletynie Informacyjnym” pracowała jako łączniczka, sekretarka, członek redakcji przez całą okupację i Powstanie Warszawskie. Była najbliższą współpracowniczką Aleksandra Kamińskiego (autora Kamieni na szaniec).
Tuż przed powstaniem, w lipcu 1944 roku, Maria oddała profesorowi Wacławowi Borowemu swoją pracę magisterską. Napisała ją w Chyliczkach, korzystając z księgozbioru profesora, który mieszkał w Zalesiu. Dzięki temu zaraz po wojnie zdała egzamin magisterski i mogła rozpocząć pracę na Uniwersytecie. Przerwały ją represje stalinizmu. Musiała opuścić uczelnię i Warszawę. Schronienie znalazła w Chyliczkach. Pracowała tu nad swoimi dziełami naukowymi. Po 1956 roku Maria Straszewska została powtórnie zatrudniona na Wydziale Polonistyki UW. W 1973 roku otrzymała tytuł profesora. Sześć lat później wyjechała do Francji, gdzie była wykładowcą i dyrektorem Centre d’Etudes Polonaises Uniwersytetu Paris-Sorbonne do roku 1985. W roku 1990 została wybrana na radną z listy KO „Solidarność”.
Opublikowała szereg prac z literaturoznawstwa: Czasopisma literackie w Królestwie Polskim w latach 1832-1848 (1953-59), Romantyzm (1964), Życie literackie Wielkiej Emigracji we Francji 1831-1840 (1971) oraz z Janiną Kulczycką-Saloni Romantyzm, Pozytywizm (1990) i Literatura polska 1918-1975. T.2, 1933-1944 (1990).
***
Chyliczki i jej okoliczki
Chyliczki to rodzinne strony pani Marii. Jak sama mówi, zawsze była witana ciepło i serdecznie. Zwykle wczesnym rankiem szczegółowo utrwalała wspomnienia swoich przygód, po czym chodziła na spacery. To dzięki nim odkryła urodę tego podwarszawskiego miejsca. Uwielbiała chodzić wzdłuż spokojnie płynącej rzeki, po rozległych polach, między rosnącym zbożem (co zabawne, sprawdzała, jak wysoko sięgają kłosy). Na Piasecznie okupacja pozostawiła swoje piętno. Nędzne kamieniczki były zamieszkanie przez uchodźców z Warszawy, po przesiedleniu Żydów z Piaseczna do getta warszawskiego. Większość sklepów była zamknięta.
Jeziorka jak Majorka
W pokoju na pierwszym piętrze ich domu w Chyliczkach mieszkał Witold Foeller. Ukrywał się tam, gdyż miał niemieckie nazwisko i był ewangelikiem. Bardzo zaprzyjaźniła się z Witoldem. Często rozmawiali w czasie uroczych spacerów wzdłuż Jeziorki. Pewnego dnia mężczyzna znalazł kajak, którym popłynęli od Skolimowa do Żabieńca. Bardzo miło wspomina tę wyprawę, Jeziorka była pokryta nenufarami.
Sterta papierów
W czasie wakacji w 2010 była w Chyliczkach kilka tygodni i zaczęła szperać w różnych starych papierach i dokumentach. Odkryła tam opasłą teczkę introligatorską, bardzo ładnie oprawioną. Pod teczką leżały trzy strony w kiepskim stanie, zatytułowane „Feliks Straszewski”. Notatka zawierała wszystkie daty i opisy całej działalności ojca. W tej notatce wyczytała, co się działo w Chyliczkach w czasie jej nieobecności (sierpień 1939 – wiosna 1943) (…) Wyczytała także, że w czasie okupacji dom w Chyliczkach był schroniskiem dla wysiedlonych ludzi pochodzenia żydowskiego, a także pełnił funkcję skrzynki w korespondencji podziemnej.
Stanisław Maliszewski – „Emma”, wywiad rzeka z Marią Straszewską. (fragmenty)